Wszystkie pary przechodzą przez różne konflikty, które wpływają na odczuwany poziom bliskości, bezpieczeństwa i szacunku. Niektórym udaje się szybko rozwiązywać spory, a u innych nawarstwiają się one przez lata i utrwalają się niewspierające schematy. W tym artykule opiszę 3 schematy zachowań w związku, które stosujemy w obliczu problemów opracowane przez Veronice Kallos – Lilly i Jennifer Fitzgerald.
Być może zauważyłaś w swojej relacji z partnerem, że podczas konfliktu Wasze rozmowy przybierają określony kształt. U większości par wymiany zdań w kłótni najczęściej toczą się według utartego schematu. I co ciekawe, wcale nie jest to zależne od tego na jaki temat prowadzona jest rozmowa – czy rozmawiacie o pracy, dzieciach, obowiązkach domowych, itd.
Zapętlanie się
Ważne jest to, żeby zdać sobie sprawę z tego, że stosując w rozmowach schematy o których zaraz napiszę, kłótnie napędzają się same! Sposób w jaki partnerka radzi sobie z trudnymi emocjami jest w tym samym czasie REAKCJĄ na zagrożenie, jak i nowym CZYNNIKIEM, który wyzwala reakcje u partnera (płeć nie ma tutaj znaczenia).
3 schematy zachowań w związku w obliczu problemów:
1) Protest-ucieczka, by pozostać razem
W wielkim skrócie ujmując: im bardziej jeden z partnerów naciska na drugiego, tym bardziej drugi się zamyka i “ucieka”. Im bardziej drugi partner ucieka, tym bardziej pierwszy na niego naciska.
I tak w kółko.
Przykład:
Żona zazwyczaj mocno naciska męża, kiedy na czymś jej zależy, a jej mąż odmawia. Stara się wymusić na nim jakąś określoną reakcję, żeby poradzić sobie z poczuciem bezpieczeństwa. Mąż w sytuacji konfliktowej również nie czuje się komfortowo. Radzi sobie z trudnymi emocjami poprzez stosowanie logicznej argumentacji, minimalizowanie problemu i dystans emocjonalny.
2) Mów głośniej, by cię usłyszano
W tym schemacie zazwyczaj dwoje partnerów ma tendencje do protestowania, wzajemnych żądań, narzekania i krytykowania. Partnerzy mają tendencję do gwałtownych wybuchów, kłótni i wyolbrzymiania.
Przykład:
- “Jeżeli się nie zmienisz, to koniec z nami!”
- “I Ty to mówisz? Wiecznie obrażona i naburmuszona księżniczka?”
[…]
3) Unikanie konfliktu za wszelką cenę
W tym schemacie partnerzy mają skłonność do radzenia sobie w trudnych sytuacjach poprzez ucieczkę i zwiększanie dystansu (fizycznego i emocjonalnego). Boją się rozmów o uczuciach i starają się do nich nie dopuszczać.
Przykład:
Małżeństwo prawie nie spędza ze sobą czasu. Żona dużo pracuje, a po pracy trenuje sport, a mąż zajmuje się domem. Obydwoje unikają konfrontacji i konfliktu “uciekając” od siebie w różne zadania i zajęcia. Żyją razem, ale jakby osobno.
Co dalej?
Być może odnalazłaś się w jednym z tych trzech schematów i zastanawiasz się teraz co dalej z tym zrobić?
Pierwszym krokiem do zmiany jest zauważanie schematu, dlatego jeśli dotarłaś tutaj, to gratuluję! Możesz opowiedzieć o tym partnerowi, żeby miał świadomość, że coś takiego między Wami istnieje. Dzięki temu, kiedy znowu zapętlicie się w schemacie, będziecie mogli lepiej go odkrywać i poznać jego mechanizm. Być może po jakimś czasie, któreś z Was będzie mogło go przerwać!
Daj sobie czas
Pamiętaj o tym, że wszystko o czym piszę to proces. Potrzeba wiele czasu, żeby zmienić szkodliwe schematy zachowań w związku Nie da się pozbyć ich w jeden dzień! Daj sobie dużo empatii i wyrozumiałości, kiedy znowu zaczniecie kręcić się w kółko.
Artykuły, które mogą Cię zainteresować:
Język, który zmienia życie. Jak stosować porozumienie bez przemocy bez nadęcia?
Po co budować dobre relacje w związku? Co mówi o tym nauka – plusy i… minusy?
