Kilka dni temu przyszły do mnie karty edukacyjne z dźwiękiem od Pomelody. Kiedy tylko je rozpakowałam i odsłuchałam z dziećmi jak brzmią różne przedmioty, wpadł mi do głowy świetny pomysł na to w jaki jeszcze sposób można je wykorzystać! Znalazłam utwory muzyki poważnej, które pasują do obrazów na kartach i zwiększają ich atrakcyjność.
Taki pomysł chodził mi po głowie już od kilku miesięcy, ale zebranie materiałów – zarówno obrazków jak i muzyki wydawało mi się być zbyt pracochłonne. Dlatego kiedy zobaczyłam, że Pomelody wydało te karty, zdecydowałam się na ich zakup i szybciutko opracowałam do nich muzykę. Będę korzystać z tego zbioru zarówno w domu – z moimi dziećmi, jak również w pracy – ucząc muzyki dzieci w przedszkolach.
Co to są za karty?
Z jednej strony karty znajduje się przedmiot, a z drugiej fragment znanego obrazu, na którym on występuje. Do kart została dołączona książeczka edukacyjna i specjalnie przygotowane dźwięki do odsłuchania on-line (po zeskanowaniu kodu QR) lub z aplikacji Pomelody.
Karty można kupić tutaj: https://shop.pomelody.com/pl/produkt/karty-edukacyjne-1/
Jak można wykorzystać karty dźwiękowe?
1. Możemy oglądać i słuchać.
Początkowo warto przesłuchać wszystkie nagrania i zapoznać się z wyglądem kart. Obrazy są naprawdę wciągające i mają dużo szczegółów, więc oglądając je za każdym razem możemy skupić się na czymś innym.
2. Możemy rozpoznawać dźwięki
Na podłodze rozkładamy wszystkie karty z ilustracjami przedmiotów. Włączamy przykład muzyczny i zadaniem dziecka jest znalezienie danego przedmiotu. Możemy utrudnić zabawę poprzez przewrócenie kart na drugą stronę (na której widnieje fragment obrazu), wtedy już przedmioty nie są takie oczywiste i wymaga to więcej spostrzegawczości.
3. Możemy dopasowywać karty do obrazu
W książeczce dołączonej do zestawu mamy miniaturki obrazów, z których wycięty jest fragment dzieła znajdujący się na karcie. Możemy dopasowywać karty do danej miniaturki.
4. Możemy rozmawiać z dziećmi o malarstwie
Karty z obrazami są świetnym pretekstem do wprowadzenia naszych dzieci w świat sztuki i malarstwa. Możemy opowiedzieć dzieciom o różnych stylach w malarstwie lub przemycić trochę wiedzy o artystach.
5. Możemy dopasowywać karty do przykładów z muzyki klasycznej
Do każdej karty znalazłam przykład muzyki klasycznej. Niektóre utwory są bardziej dosłowne, inne trochę mniej, ale wystarczy wsłuchać się uważnie i możemy usłyszeć obraz! Wiem, to brzmi trochę dziwnie, ale spróbujcie sami 🙂
Specjalnie wybrałam takie utwory, które najbardziej kojarzą się z danym przedmiotem i część z nich to prawdziwe klasyczne hity, które na pewno znacie. Wszystkie utwory zamieściłam w playliście na Youtubie KLIK.
Jako ciekawostkę dodam, że niektóre z wybranych przeze mnie utworów należą do muzyki programowej. Jest to rodzaj muzyki, która posiada również treść pozamuzyczną. Treść pozamuzyczna to tytuł lub program utworu, który opowiada o tym co pobudziło wyobraźnię kompozytora.
Kot
Gioachino Rossini – Duetto Buffo Di Due Gatti
Czyli w tłumaczeniu “humorystyczny duet na dwa koty i fortepian”. Utwór wykonywany jest przez dwa soprany, które śpiewają “Miau, miau”. Dla słuchacza jest to po prostu rozmowa dwóch kotów, co naprawdę jest bardzo zabawne.
Mucha
Znalazłam dwa przykłady muzyczne i myślę, że każdy warto jest przesłuchać.
Nikołaja Rimski-Korsakow – Lot trzmiela
Jest to krótka forma muzyczna będąca częścią opery rosyjskiego kompozytora – Bajka o carze Sałtanie. W muzyce poprzez zastosowanie odpowiednich środków wyraźnie słychać szybki lot – może on zarówno przedstawiać trzmiela, jak i muchę.
Ralph Vaughan Williams – The Wasps
Tym razem w tytule mamy osy, ale tak jak w poprzedniej propozycji, możemy usłyszeć w nich muchy.
Koń
Wybrałam tutaj trzy utwory kojarzące się z końmi i jestem przekonana, że każdy z nich trafi w czyjś gust. Wszystkie podane przeze mnie przykłady są znanymi dziełami, z którymi warto zapoznać dzieci.
Gioachino Rossini – finał uwertury Wilhelm Tell
Wilhelm Tell to czteroaktowa opera Gioachina Rossiniego oparta na sztuce Schillera pod tym samym tytułem. Uwertura jest instrumentalnym wstępem do opery i w jej finale mamy znany przykład muzyczny. Kojarzy się on z galopem konia.
Camille Saint-Saëns – Kułany z “Karnawału zwierząt“
“Karnawał zwierząt” to utwór określony przez kompozytora jako fantazja zoologiczna. Jest to cykl czternastu miniatur (utworów muzycznych małych rozmiarów) ilustracyjnych, wykonywanych przez różne składy instrumentalistów. Jedna z miniatur przedstawia bardzo szybkie osły azjatyckie, które mogą kojarzyć się z galopem konia.
Ryszard Wagner – fragment Cwał Walkirii
Walkiria jest to druga część dramatu muzycznego Pierścień Nibelunga. A wspomniany Cwał Walkirii jest jednym z najbardziej znanych fragmentów muzycznych z tego utworu.
Trąbka
Joseph Haydn – Koncert na trąbkę Es-dur
Jest to jeden z najpopularniejszych koncertów na trąbkę. Instrument ten gra solo w akompaniamencie orkiestry. Celowo podaję link dopiero od pierwszej minuty koncertu, ponieważ wtedy dopiero usłyszymy trąbkę.
Pociąg
Znalazłam dwie propozycje. Pierwsza jest dla mnie w odbiorze trochę bardziej niepokojąca, za to druga jest radosna. Obydwie świetnie ilustrują pociąg parowy.
Arthur Honegger – Pacific 231
O tym utworze zazwyczaj mówi się, że jest poematem symfonicznym (czyli utworem orkiestrowym, który ma pozamuzyczny program), opiewającym lokomotywę o nazwie Pacific 231. Jeśli zamkniecie oczy, to zobaczycie rozpędzający się pociąg, takie było zamierzenie kompozytora.
Myślę, że warto zobaczyć animację do tego utworu:
Samej kompozycji możecie posłuchać tutaj:
Hans Christian Lumbye – Copenhagen Steam Railway Galop
Utwór wiernie odtwarza dźwięki pociągu wyruszającego ze stacji i zatrzymującego się na następnym przystanku.
Zegar
Leroy Anderson – The Syncopated Clock
Tłumacząc na język polski, tytuł brzmi “synkopowany zegar”. Synkopa to zjawisko rytmiczne polegające na przedłużeniu wartości rytmicznej znajdującej się na słabej części taktu. W utworze tym od początku towarzyszy nam tykanie zegara przy akompaniamencie orkiestry. W dalszej część słychać dźwięk budzika.
Pocałunek
Miałam problem z wybraniem utworu do tej karty, jednak zdecydowałam się na romantyczny utwór. Może nie kojarzy się dosłownie z pocałunkami, ale po prostu z miłością.
Franz Liszt – Liebestraum
“Liebestraum” to nic innego jak “marzenia miłosne”. Jest to zbiór trzech utworów na fortepian. Jeśli chcemy, żeby bardziej przypominały pocałunek, możemy po prostu rytmicznie cmokać podczas słuchania tego utworu z dzieckiem 🙂
Kogut
Tutaj również znalazłam dwa przykłady muzyczne.
Camille Saint-Saëns – Kury i Koguty z “Karnawału Zwierząt“
Świetnie zobrazowane gdakanie kur, można poczuć się jak w kurniku.
Joseph Haydn – symfonia nr 83 g-moll „La poule” (Kura)
Przydomek Kura został nadany tej czteroczęściowej symfonii ze względu na powtarzający się przerywany rytm, który brzmi jak gdakanie. To nie Haydn nadał jej taką nazwę, przyjęła się po jego śmierci.
Drzwi
Ludwig van Beethoven – V symfonia, część 1
Dzieło znane jest pod nazwą „Symfonia losu” (ang. Fate Symphony). Podobno sam Beethoven powiedział, że pierwsze cztery charakterystyczne dźwięki rozpoczynające symfonie to los pukający do drzwi.
Młotek
Gustav Mahler – fragment VI symfonii a-moll
W symfonii wykorzystane są uderzenia młotem i na poniższym filmie akurat jest ten fragment.
Nóż
Aram Chaczaturian – Taniec z szablami
Jest to taniec pochodzący z finału IV aktu baletu Gajane. W muzyce mamy rytmiczne dźwięki, które przypominają krojenie.
Dłonie
Steve Reich – Clapping Music
To minimalistyczny utwór napisany przez Amerykańskiego kompozytora. Do jego wykonania potrzeba dwóch muzyków, którzy przez cały czas klaszczą jeden rytm, w różnych przesunięciach.
Skrzypce
Antonio Vivaldi – Cztery pory roku – Koncert E-dur „Wiosna”
Jeden z najbardziej znanych utworów muzyki poważnej. Skrzypce grają charakterystyczny motyw, który chyba każdy zna.
Bocian
Z tą karta miałam największy problem. Nie znam żadnego utworu o bocianie, a utwory przedstawiające śpiew ptaków zupełnie tutaj nie pasowały. W końcu wpadłam na pomysł!
Ludwig van Beethoven – 6 symfonia F-dur op. 68 “Pastoralna”
To jedyna programowa symfonia Beethovena, która opowiada o uczuciach związanych z pobytem na wsi. Nie ma tutaj odgłosów imitujących wiejskie życie, czy zwierzęta. Kompozytor skupił się na uczuciach – jest spokój, cisza i harmonia.
Pies
Fryderyk Chopin – Walc Des-dur op. 64 “Minutowy”
Podobno do napisania tego utworu zainspirował Chopina pies goniący własny ogon. Nie wiem na ile to jest prawda, ale słuchając tego utworu naprawdę można sobie to wyobrazić. Przez tempo i specyficzną melodykę Chopin uzyskał efekt wirującej muzyki.
Do niektórych kart dałam więcej niż jedną propozycję, żebyście sami mogli zdecydować, który utwór bardziej dla was ilustruje dany przedmiot.
Powyższe przykłady muzyczne są świetnym uzupełnieniem do kart i wprowadzeniem waszych dzieci do kolejnej gałęzi sztuki jaką jest muzyka poważna.